Ceyms Uebb Kosmik Teleskopunun göndərdiyi məlumatlar K2-18b adlı ekzoplanetinin atmosferində canlı orqanizmlər tərəfindən istehsal oluna biləcək birləşmələrin varlığını göstərir. Lakin bu müşahidələrin elmi dəqiqliklə təsdiqlənməsi üçün əlavə araşdırmalara ehtiyac var.

Qaynarinfo xəbər verir ki, bəşəriyyətin ən qədim və dərin suallarından biri olan "Kainatda təkikmi?" sualına cavab tapmağa insanlıq heç vaxt bu qədər yaxın olmayıb. NASA-nın Ceyms Uebb Kosmik Teleskopunun əldə etdiyi yeni məlumatlar sayəsində alimlər başqa planetlərdə potensial həyatın mövcudluğuna dair indiyədək əldə edilən ən güclü sübutlara sahib olduqlarını düşünürlər.

Ümidverici planet: K2-18b

Bu həyəcanverici kəşfin mərkəzində Aslan bürcündə yerləşən və Yer kürəsindən təxminən 124 işıq ili uzaqda yerləşən K2-18b adlı bir ekzoplanet dayanır. Yer kürəsindən təxminən 8,6 dəfə böyük olan bu "super-Yer" öz ulduzunun "yaşayış zonası"nda, yəni səthində maye suyun ola biləcəyi istilik şərtlərində dövr edir. Bu xüsusiyyət, onu kosmosda həyat axtarışında ən ümidverici namizədlərdən birinə çevirir.

Atmosferdə həyatın kimyəvi izləri tapıldı

Ceyms Uebb Kosmik Teleskopundan əldə edilən yeni məlumatlar bu ümidi daha da artırıb. Alimlər K2-18b-nin atmosferində dimetil sülfür (DMS) və dimetil disülfür (DMDS) molekullarını müəyyən ediblər. Bu kimyəvi maddələr Yer üzündə demək olar ki, yalnız canlı orqanizmlər, xüsusilə də okean planktonları tərəfindən istehsal olunur. Belə bir birləşmənin aşkarlanması, başqa planetlərdə həyatın mövcud ola biləcəyinə dair ən güclü bio-imza göstəricilərindən biri hesab edilir.

Kembric Universitetindən baş tədqiqatçı Nikku Madusudhan bu kəşfi "çöldə həyat ola biləcəyinə dair indiyədək əldə edilən ən güclü sübut" kimi xarakterizə edir. Bununla belə, o və komandası elmi dəqiqlik baxımından hələ "beş sigma" səviyyəsinə çatılmadığı üçün ehtiyatlı mövqe tutur.

Şübhələr və əlavə müşahidə tələbi

Tədqiqatçılar hesab edirlər ki, əlavə 16–24 saatlıq müşahidələr bu nəticələrin doğruluğunu daha dəqiq təsdiqləyə bilər. Lakin bəzi alimlər hələ də bu tapıntılar qarşısında ehtiyatla yanaşırlar. Xüsusilə, K2-18b ilə bağlı daha əvvəl su buxarının aşkarlanması kimi bəzi kəşflər mübahisələrə səbəb olmuşdu.

Eyni zamanda, planetin mümkün səth temperaturunun təxminən 200 dərəcə Selsi ətrafında olması, onun yaşama əlverişli olub-olmaması ilə bağlı suallar doğurur. Bu temperatur, planetin sulu mühitdən çox, lava ilə örtülü bir səthə malik ola biləcəyini göstərir. Üstəlik, bu bio-imza qazlarının mövcudluğu, orada mütləq canlı orqanizmlərin yaşadığını göstərmir.

Yeni dövrün başlanğıcı ola bilər

Buna baxmayaraq, atmosferdə hətta çox az miqdarda belə bu bio-imza qazlarının aşkarlanması kosmik tədqiqatlar üçün həyəcanverici bir dönüş nöqtəsi hesab olunur. Əgər bu tapıntılar təsdiqlənərsə, Yer kürəsindənkənar həyatın harada və necə mövcud ola biləcəyi ilə bağlı anlayışımızı köklü şəkildə dəyişə və kainatda mövqeyimizə dair fəlsəfi suallara yeni bir baxış bucağı əlavə edə bilər.

Aydın